Over bretels. Iedereen kent wel de term bretels. Banden in soms kleurrijke ontwerpen om de broek omhoog te houden. Bretels woerden vroeger gedragen dooe de werklui en zijn tegenwoordig steeds vaker een modieus item. Waar dienen bretels voor? Waar koop je bretels? En hoe werken bretels? Hieronder lees je meer over bretels. Toen en nu.
Opzoek naar bretels? klik dan hier
Bretels: Bretels houden je broek omhoog
Bretels houden je broek omhoog
Simpel gezeg zijn bretels er om je broek omhoog te houden. Door de jaren de heen zijn bretels korter en langer in de tijd gedragen n.a.v. trends in de herenmode ovveral ter wereld. Het staat buiten kijf dat de bretels uiteindelijk 1 doel hebben gediend en dat is het ophouden van de broek. In het vroege Ameriak voor de zware dikkere broeken soms beladen met allerlei tools: hier was een dikke en stevige bretel wel handig. Tot later in de eeuwen voor arbeiders, legers en personeel dat dag in dag uit een handig alternatief zocht voor eeen riem - of om de broek simpelweg omhoog te houden. Bretels zijn ook bekend van het internet: denk aan rode bretels, zwarte bretels, broek met bretels, witte bretels, apres ski bretels, roze bretels of kinder bretels.
Bretels in andere talen
Bretels zijn in vele landen populair: in het engelse worden ze "braces" of "gallowses" genoemd. Een bretel wordt letterlijk vertaal als "draagband aan de broek" of een "broekdraagband" of "zeel" dat weer komt van het woord teugel of toom (Britil/Breidel). Het woord bretel is ontleend aan het Franse woord bretelle, meestal in het meervoud "bretelles". In het Fries bijv. noemt men Bretels galgen (meervoud), de Duitser noemt het Hosenträger of Breidel (meervoud) en in het Engels noemen ze het dus braces of suspenders (meervoud).
Bretels: Y-vormig of X-vormig
Bretels zijn er in twee hoofdontwerpen: Y-vormig of X-vormig. Een Y vorm bretel wordt gevormd door twee banden aan dde voorzijde die op de achterkant samenkomen en verder gaan als 1 band: een Y vormige bretel. Een X-vorm bretel doet eigenlijk hetzelfde maar gaat aan de achterkant verder als een bretel met twee banden. De enkele band (of dubbele band) van de bretels op de rugzijde wordt aan de achterkant van de broek bevestigd. De twee andere banden lopen over de schouders naar de voorkant van de broek, waar de bretels eveneens aan de broeksband worden bevestigd.
Materiaal van de bretel
Bretels worden meestal volledig of gedeeltelijk uit elastiek vervaardigd - tenminste tegenwoordig. De duurdere bretels exemplaren worden ook gemaakt van katoen, zijde of suède. Vroeger werden bretels bijna geheel gemaakt van katoen en het goedkopere vlas: elastieke bretels bestonden nog niet en leer was een duur product. Een alterantief was een gevlochtend bretel.
Tegenwoordig wordt elastiek het meest gebruikt bij de vervaardiging van bretels. De rekbaarheid maakt de bretels erg comfortabel. Zijde bretels hebben een prachtige glans. Zijde wordt gemaakt van de cocon van de zijdevlinder. Er zijn maar liefst 5000 cocons nodig voor 1 kilo zijde. Dit maakt het wat duurder. Polyester is een stevig, synthetisch materiaal gebruikt voor bretels. Het enige nadeel is de uitstraling, polyester geeft ietwat minder glans dan zijde. Een oerdegelijk en stevig materiaal: canvas. Het geeft een stoere uitstraling aan de bretels door de grofheid van de stof. Canvas is relatief goed te reinigen, een mooi materiaalsoort voor bretels! Lederen bretels: Vroeger werden bretels van leer gemaakt. Leer was favoriet, ook voor bretels. Tegenwoordig komen we bretels nog wel in suède tegen, dat is de binnenkant van leer. Suède is minder duurzaam dan leer van de opperhuid, maar geeft wel een zachte uitstraling. Katoen wordt gebruikt voor de duurdere bretels. Een mooie stofsoort die de bretels gladheid geeft. Wees voorzichtig met heet water, want katoen kan krimpen.
Bretels met riempjes of klipjes
In het verleden banden liepen voorheen altijd uit in leren riempjes (de bekende lussen) met knoopsgaten die aan knopen op de broeksband worden vastgemaakt. Tegenwoordig zien we steeds vaker de bretels met klemmetjes. Dit is met reden: want broeken met knopen en knoopsgaten om deze bretels aan vast te maken komen steeds minder vaak voor. Ook is het de vlugge mens die geen tijd neemt en kiest voor bretels met een klipje. De klemmetjes van de bretels hebben tegenwoordig vaker tandjes die broeksband kunnen beschadigen. Een echte bretelsdrager zal nog immer kiezen voor leren riempjes en lussen aan de broek.
De riem in strijd met bretels
Als je geen riem voorhanden hebt dan gebruik je bretels. Zo was het vroeger. Een riem met een gesp en vaak gemaakt van sterker materiaal zoals leer was een zeldzaamheid. Broeken hadden over het algemeen nog geen lussen want dit was moeilijker om te maken. En men koos er in die tijd voor om praktischer aan de slag te gaan. Een broek zonder lussen voor de riem en gewoon een bretel over de schouder en klaar. Een riem kon soms nog wel of juist niet passen en het voordeel van een bretel was dat het altijd en immer toe te passen was. Wat absoluut verboden is: is het dragen van zowel een bretel én een riem (tegelijk).
Etiquette
Bretels hoort men (eigenlijk) niet zichtbaar in het openbaar te dragen: ook al zijn het mooie bretels. In theorie dienen bretels gecamoufleerd te worden door een colbert of een jasje. Wel is het zo dat de kleur van de bretels afgestemd moeten worden met het overhemd. Bij een smoking draagt men witte bretels. Een andere faux pas is het dragen van een bretel én een riem (tegelijk).
Vroeger werden bretels geassocieerd met de lagere klassen zoals werklui. Tegenwoordig is het dragen van bretels juist decadent Vooral de Amerikanen dragen graag bretels en in Nederland is het minder gebruikelijk. Bretels bestaan in allerlei soorten, kleuren en maten, en in alle prijsklassen. De originel bretels worden van oudsher in Engeland gemaakt: ondermeer de merken Breuer en Albert Thurston. "Albert Thurston bretels" en "Breuer bretels" zijn wel erg gewild.
Bekende merken
Een aantal bekende bretels merken zijn "Albert Thurston bretels", "Breuer bretels", "Breuer bretels", "Henri Roseau bretels" (Nederlands),
De geschiedenis
Bretels zijn voor het eerst gesignaleerd in 1736 toen ze voornamelijk werden gebruikt om je broek omhoog te houden. Het is een echte accessoire die zijn nut wel heeft bewezen door de eeuwen heen (lees geen afgezakte broeken). Voor een smoking of jacquet is een bretel nu wel weer heel elementair aan het tenue.
Bretels werde soms verscholen achter een jasje maar bretels mogen tegenwoordig weer gezien worden. Toch wordt de moderne versie zoals we die nu allemaal kennen pas in 1820 "ontdekt" door de Engelsman Albert Thurston. Zijn bretels zijn gelijk een wereldwijd, doorslaand succes. Dit heeft vooral te maken met het feit dat de broeken in het midden van de negentiende eeuw en start van de twintigste eeuw allemaal nog hooggesneden zijn. Oftewel, gewoon hoog zitten. Een riem is dan bijzonder onpraktisch. Samuel Clemens, ook wel bekend als de auteur Mark Twain legt in 1871 het patent vast voor "Adjustable and Detachable Straps for Garments" en verkrijgt daarmee het eerste US patent voor bretels.
Een aantal bekende breteldragers door de tijd heen
- 1736 Benjamin Franklin: Benjamin droeg in het openbaar bretels. In de VS werden ze destijds "Gallowses" genoemd. De eerste vrijwillige brandweer in Philadelphia werd verplicht om "Gallowses" of bretels te dragen (in het rood) en daarmee werden de bretels een feit.
- In 1792 tijdens de Franse revolutie: een revolutionaire beweging de Sans-Culottes (Culotte is een soort kniebroek) droegen geen kniebroeken meer maar voortaan lange broeken die omhoog werden gehesen door een bretel.
- Rond 1800 de tijdn van Napoleon: de franse elite vonde bretels wel mooi. De bretels deden dienst om de broek omhoog te houden.De bretels werden vaak voorzien van een een dessin met honingbijen. Honingbijen verwijzen naar zijn Corsicaanse afkomst.
- 1820 Albert Thurston: Rond deze datum opende Albert Thurston zijn bretelszaak in Londen. In die tijd wrden echter broeken gedragen met een tailleband en niet meer met een riem. De bretels bleken dan ook heel praktisch om de broek wederom omhoog te houden. Nog altijd zijn de ambachtelijke, Britse Albert Thurston bretels geliefd onder de elite en onder de hogere klasse. Dit merk bretels bestaat dus nog steeds.
- 1835 Leiden: in de 19e eeuw droegen Leidse studenten bretels. In een boek uit die tjid wordt al gerept over het dragen van bretels. Citaat uit dit boek Studentleven: 'Onderwijl ligt zijne roode das op de tafel in den gestorten wijn te zwemmen: zijn losse bretels, die naast hem afgegleden zijn, drijven in nog iets anders.'
- Later is een eerste patent aangevraagd door Samuel Clemens (ofwel Mark Twain). En het schijnt dat in de zomer van 1893 in London kantoormedewerkers de jasjes lang thuis lieten liggen waardoor de bretels zichtbaar werden. De link met arbeiders was snel gelegd waardoor de bretels uit de mode geraakten.
- Gedurende de eerste wereldoorlog verliest de bretels populariteit doordat de soldaten praktisch gekleed moeten zijn in gevecht. Een hoge broek is dan niet ideaal. Lage broeken zijn de norm, de soldaten dragen massaal riemen, raken hieraan gewend en nemen ze mee naar huis na de oorlog. Toch blijft de bretel nog tot midden de jaren 1930 normaal in gebruik. Al wint de riem steeds meer terrein. Vooral omdat bretels tot dan altijd nog gezien wordt als "ondergoed", terwijl de riem ook iets doet voor het uiterlijk.
- Einde 19e eeuw werden de bretels voorzien van metalen klipjes in plaatse van knopen en gaten. Soms hebben de bretels een klipje met een geakrteld randje zodat de klip van de bretel beter aan je broek blijft hangen.
- In de jaren 80 komen de bretels ook in de 20e eeuw ineens terug. Skinheads en Wall street jups dragen de bretels. Al wie zich een hip en snel imago wil aanmeten draagt bretels.
- Larry King is een ander bekend perrsoon als drageer van bretels. Vanaf zijn eerste uitzending zien we de presentator met zijn handelsmerk; bretels. Puur uit praktische redenen droeg hij bretels nadat hij veel gewicht had verloren.
De bretels wordt steeds meer een accessoire en estetisch sieraad. Ironisch genoeg werden ze dus vroeger geassocieerd met lagere klassen (vooral werklieden, die geen maatkleding konden betalen) en is het dragen ervan tegenwoordig eerder decadent. Het kan verkeren. Hoewel de smalle bretels juist weer heel hipster proof zijn.
